Nhìn vào tên tuổi hiện nay của Hoa Lâm, ít ai biết tập đoàn này 27 năm trước chỉ là một cửa hàng xe máy. Người sáng lập ra tập đoàn này là bà Trần Thị Lâm, người đang có mặt trong danh sách 50 phụ nữ có tầm ảnh hưởng lớn tại Việt Nam trong thời gian qua.
Bà Lâm sinh năm 1957 tại một miền quê nghèo thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Tuổi thơ của bà gắn liền với những tháng ngày cơ cực, nhọc nhằn. Năm 1982, bà lập gia đình. Chính sự nghèo khó đã thôi thúc người phụ nữ ấy phải làm một điều gì đó để thoát nghèo và lo được cho các con sau này.
Trước khi thành lập công ty, bà Lâm từng có thời gian kinh doanh buôn bán trầm, sau đó chuyển sang kinh doanh xe máy. Năm 1993, bà cùng chồng là ông Dương Ngọc Hòa thành lập Công ty TNHH thương mại dịch vụ vận tải Nhất Nguyên, sau này đổi tên thành Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Hoa Lâm (Tập đoàn Hoa Lâm).
Trong giai đoạn 1999-2004, Hoa Lâm sản xuất và kinh doanh xe gắn máy với thương hiệu chính là Halim, sau đó thành lập liên doanh Hoa Lâm - Kymco chuyên sản xuất lắp ráp và kinh doanh xe tay ga thương hiệu Kymco.
Với sự nhạy bén trong kinh doanh, bà Lâm sớm nhận ra không thể cạnh tranh với xe Nhật Bản, bà quyết định thoái dần 70% vốn trong liên doanh Hoa Lâm - Kymco cho đối tác nước ngoài và rút ra hoàn toàn vào năm 2007.
Cuối năm 2006, Tập đoàn Hoa Lâm cùng các cổ đông khác thành lập Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thương Tín (Vietbank), với vốn điều lệ ban đầu 200 tỉ đồng. Hiện tại, ông Hòa giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietbank.
Không chỉ tham gia vào lĩnh vực xe máy và ngân hàng, bà Lâm còn mở rộng sang lĩnh vực y tế và bất động sản. Năm 2008, Tập đoàn Hoa Lâm bắt đầu xây dựng sáu bệnh viện đạt tiêu chuẩn quốc tế tại quận Bình Tân, TP. HCM (diện tích 37,5 héc ta). Ngoài ra, khu Y tế kỹ thuật cao cũng được thành lập với tổng đầu tư lên đến 1 tỉ USD.
Năm 2010, Hoa Lâm bắt đầu bước chân vào thị trường bất động sản. Ba năm sau, cụ thể, tháng 7/2013, Hoa Lâm khánh thành và đưa vào sử dụng tòa nhà Lim Tower tại quận 1, TP.HCM (tổng vốn đầu tư 25 triệu USD) và Lim Tower 2 tọa lạc tại quận 3, TP.HCM (diện tích lên đến 34.000m2). Tập đoàn này cũng ra mắt dự án Kingdom 101 tại quận 10, TP.HCM (tổng diện tích 33.635m2).
Ngoài ra, Tập đoàn Hoa Lâm còn làm chủ đầu tư và xây dựng nhiều dự án khác gồm tòa nhà Vietbank (tổng diện tích 2.398m2), khu dân cư 2,3,4 phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2 (diện tích hơn 80 héc ta), văn phòng kết hợp khu thương mại căn hộ (diện tích 1,6 héc ta), dự án nằm liền kề khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi.
Ngoài ra, Hoa Lâm còn đầu tư dự án Khu du lịch Làng Chài tại huyện Xuyên Mộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (tổng diện tích 30 héc ta).
Năm 2019, tạp chí Forbes Việt Nam đã bình chọn Tập đoàn Hoa Lâm là một trong 20 gia đình kinh doanh hàng đầu tại Việt Nam. Bà Lâm cũng góp mặt trong top 50 những người phụ nữ có tầm ảnh hưởng nhất Việt Nam, bên cạnh các “nữ tướng” quen thuộc như Thái Hương, Mai Kiều Liên, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Thảo…